
Unikatowy dokument nt. Azteków badany w Polsce
17 lutego 2017, 06:17Jest niepozorny. Liczy 80 wydłużonych kartek; formatem i objętością przypomina atlas samochodowy. To unikatowy fragment spisu ludności azteckiej z obszaru dzisiejszego Meksyku, który wykonano 500 lat temu. Dokument odkryto kilkanaście lat temu w... Bibliotece Jagiellońskiej UJ w Krakowie. Jego tłumaczenia i opracowania podjął się zespół pod kierunkiem dr Julii Madajczak z Wydziału Artes Liberales UW.

Język skandynawskich łowców-zbieraczy trafił do indoeuropejskiego
2 października 2017, 13:24Przed około 5000 lat do Europy napłynęli przedstawiciele kultury grobów jamowych. Była to jedna z najważniejszych migracji w dziejach starego kontynentu. Przybysze przynieśli ze sobą bowiem tak ważne innowacje jak wozy zaopatrzone w koła oraz produkcję żywności z mleka. Przynieśli też ze sobą nowy język. Z czasem protoindoeuropejski zdominował Europę i od niego pochodzą języki, których używamy.

Mapa deformacji jąder atomowych przypomina swym kształtem górski krajobraz
30 grudnia 2020, 16:43Do niedawna uważano, że jedynie jądra bardzo masywnych pierwiastków mogą posiadać wzbudzone stany ze spinem zerowym o zwiększonej stabilności, w których przyjmują kształt znacznie różniący się od ich kształtu normalnego. Tymczasem międzynarodowy zespół badaczy z Rumunii, Francji, Włoch, USA i Polski w swej najnowszej pracy wykazał, że stany takie istnieją również w dużo lżejszych jądrach niklu. Pozytywna weryfikacja uwzględnionego w tych doświadczeniach modelu teoretycznego pozwala na opisywanie właściwości układów jądrowych niedostępnych w ziemskich laboratoriach.

Polskie dzieci zaczęły chorować na tajemnicze zapalenie wątroby
1 maja 2022, 10:15Do Polski dotarło tajemnicze zapalenie wątroby u dzieci. Przed kilkoma tygodniami Szkocja zaalarmowała świat informując o zaobserwowaniu u dzieci gwałtownego wzrostu liczby przypadków ciężkiego zapalenia wątroby o nieznanej etiologii. Podobny wzrost zaobserwowano też w Anglii i USA, a od tamtego czasu pojawiły się podobne doniesienia z Japonii i kilku krajów Europy.

Nowy wulkan pod pokrywą lodową
18 listopada 2013, 12:35W Zachodniej Antarktydzie, kilometr pod pokrywą lodową, formuje się nowy wulkan. Do takich wniosków doszli uczeni, którzy w styczniu 2010 roku ustawili na Ziemi Marii Byrd dwie przecinające się linie z sejsmografów. Wówczas to po raz pierwszy udało się ustawić w jednym z najzimniejszych regionów świata liczne instrumenty naukowe, które mogły pracować przez cały rok

W Europie zatwierdzono test na przeciwciała koronawirusa. Jest skuteczny w 99%
30 kwietnia 2020, 12:49W Europie zatwierdzono właśnie nowy test na obecność przeciwciał koronawirusa SARS-CoV-2. Jego skuteczność wynosi 99%. Test pozwala na stwierdzenie, czy już zetknęliśmy się z wirusem. Producent testu, brytyjska firma Abbott twierdzi, że do końca maja dostarczy milionów testów.

Zabójczy odpad
11 grudnia 2013, 11:40Materiał uzyskany przez naukowców IBM-a z plastikowych butelek radzi sobie z grzybicami opornymi na leki. To dobra wiadomość, gdyż CDC (Centrum Kontroli Chorób i Zapobiegania) twierdzi, że infekcje takie będą się rozpowszechniały w najbliższych latach.

Piąty stan materii pomaga w poszukiwaniu ciemnej materii. Hiszpanie stworzyli nowy komagnetometr
11 maja 2020, 11:37Hiszpańscy naukowcy stworzyli nowy atomowy magnetometr (komagnetometr) do pomiaru precesji spinu. Urządzenie zostanie wykorzystane do poszukiwania aksjonów, hipotetycznych cząstek tworzących ciemną materię. Nowy czujnik wykorzystuje dwa różne stany kwantowe ultrazimnych atomów rubidu

Bioplastik doskonalszy niż inne
6 marca 2014, 11:45W należącym do Uniwersytetu Harvarda Wyss Institute opracowano przemysłową metodę produkcji przedmiotów codziennego użytku z bioplastiku uzyskanego ze skorup krewetek. Przedmioty takie, od obudów telefonów komórkowych, poprzez zabawki, po pojemniki na żywność, mają takie same właściwości jak wykonane z tradycyjnych tworzyw sztucznych, jednak w przeciwieństwie do nich nie obciążają środowiska naturalnego

Nowy superstop przyda się w elektrowniach, samolotach i samochodach
20 lutego 2023, 12:16Amerykańscy naukowcy wykorzystali druk 3D do stworzenia nowego superstopu, który może pomóc w generowaniu większej ilości energii elektrycznej przy jednoczesnym zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych. Nowy materiał może przydać się też w przemyśle lotniczym, kosmicznym i samochodowym, a jego opracowanie to wskazówka, gdzie należy szukać nowej klasy nadstopów o bardzo pożądanych właściwościach.